AC / DC VOOR DUMMIES
Nee, niet de geweldig grave Australische rockband, maar wel de afkortingen voor
Gelijkstroom
Direct current (DC)
Hoe werkt het?
De spanning is constant en de stroom loopt alleen van + naar -
Van waar komt gelijkstroom?
■ Zonnecellen
■ Batterijen
Waar wordt gelijkstroom gebruikt?
■ Trams, metro’s en treinen
■ Elektrische apparaten in huis bv. een snoerloze stofzuiger
Wisselstroom
Alternating current (AC)
Hoe werkt het?
De spanning wisselt 50 keer per seconde van polariteit tussen + en -
Van waar komt wisselstroom?
Generatoren zoals dynamo’s, in elektriciteitscentrales,…
Waar wordt wisselstroom gebruikt?
■ Transport van elektriciteit over lange afstand via hoogspanningskabels
■ Stopcontacten
De strijd om de stromen
Gelijkstroom en wisselstroom werden ongeveer gelijktijdig ontdekt in de jaren 1800. Maar er kon slechts één de beste zijn. Er ontstond een felle concurrentiestrijd, war of the currents genaamd, met als winnaar… (tromgeroffel) wisselstroom!
Waarom?
De lage wisselspanningen konden via een transformator gemakkelijk omgezet worden naar hoge wisselspanningen, en andersom. Wanneer je elektriciteit over grotere afstanden wil transporteren, doe je dat beter bij hoge spanning, omdat er dan minder verlies is. Dat komt doordat voor eenzelfde vermogen de stroom lager kan zijn en dat dus minder weerstandsverliezen in de geleiders veroorzaakt. Bovendien was de technologie voor gelijkspanning nog niet ontwikkeld. Zo werd wisselspanning de basis voor elektriciteitsdistributie.
Klaar voor transformatie!
Wisselstroom komt via hoogspanningskabels tot aan het stopcontact in je huis, maar gaat niet verder. Vanaf daar neemt gelijkstroom het over. Neem bijvoorbeeld je televisie:
1. Een transformator zet de hoge wisselstroom van het stopcontact om in een lagere wisselstroom die naar je tv vloeit.
2. De elektronica in je toestel vormt de wisselstroom daarna om tot gelijkstroom. En hup, je televisie werkt!
